Alles wat je moet weten over postnatale seks

Seks na de bevalling: het is een onderwerp waarover niet vaak wordt gesproken: vaak is de enige beschikbare informatie dat je het na zes weken opnieuw kunt proberen, of dat je anticonceptie moet overwegen. Tijdens de zwangerschap denken veel paren er liever niet aan. Dan, na de geboorte, als nieuwe ouders, hebben ze andere dingen aan hun hoofd. Wil je je verdiepen in de do’s en don’ts van postpartum seks en een open en eerlijk gesprek voeren over wat je je daarbij voorstelt? Voor veel stellen is dat niet het belangrijkste.

Het is logisch, maar het is ook jammer. Want als seksuologe ontmoet ik in mijn kliniek regelmatig stellen bij wie het postnatale seksleven een enigszins verkeerde wending heeft genomen. Omdat ze niet over de juiste informatie beschikken. Een onrealistisch beeld van hoe dingen “zouden moeten” zijn. Verschillende verwachtingen. Gebrek aan communicatie. Gebrek aan slaap en tijd vanwege de baby. En meestal al het bovenstaande.

Na zoiets fundamenteels als een bevalling kan de manier waarop u en uw partner de lichamelijke intimiteit hervinden zeer bepalend zijn voor de rest van uw seksleven. Wij weten uit ervaring dat een goede voorbereiding een groot verschil kan maken. Gebruik de volgende tips om u te helpen.

Tip 1: Wacht echt (ja, echt) tot na zes weken

Het is zowat het enige advies dat wordt gegeven aan elke vrouw die op het punt staat te bevallen (of die net bevallen is): heb geen seks met penetratie gedurende ten minste zes weken na de bevalling. En als seksuologe kan ik alleen maar zeggen: hou je alsjeblieft aan die zes weken. Het lijkt misschien een arbitraire grens en ik hoor vrouwen vaak zeggen: o jee, het kon ons niet schelen, we hadden seks een week na de bevalling. Maar het zes-weken advies is er niet voor niets. Dit is de gemiddelde tijd die nodig is voor de baarmoederhals om volledig te sluiten na de bevalling. Heb je seks met penetratie voor de zes-weken limiet? Dan is er een kans dat je baarmoederhals nog een beetje open is en dat je een infectie hebt. En een infectie in de baarmoeder is iets wat je koste wat kost wilt vermijden, vooral tijdens de eerste periode, wanneer je nog herstellende bent en druk bezig bent met de verzorging van je baby. Na een keizersnede is het ook raadzaam ten minste zes weken te wachten. De wond heeft tijd nodig om goed te genezen. Dus ook al voelt u zich lichamelijk weer beter en wilt u dat ook, geduld is in dit opzicht een schone zaak.

Tip 2: Beschouw zes weken niet als een magische limiet

Zes weken is de tijd dat het medisch gezien veilig is om weer seksueel actief te zijn. Dit betekent echter niet dat je er klaar voor bent. Het betekent ook niet dat je er klaar voor moet zijn. Het is heel belangrijk om je eigen tempo en gevoelens te volgen bij het vrijen na de bevalling. Als je het overhaast, zal het een negatieve invloed hebben op je seksleven. Je hebt een grote verandering ondergaan, niet alleen lichamelijk maar ook geestelijk. En zes weken na de bevalling zit je er nog middenin. Misschien voelt je lichaam anders aan. Misschien ben je nog aan het herstellen. Misschien geef je borstvoeding. Misschien ben je druk bezig met de verzorging van je baby en het wennen aan je nieuwe rol als ouder. En u en uw partner hebben misschien ook wat tijd nodig om uw relatie met elkaar te herontdekken. Niet alleen als nieuwe ouders, maar ook als geliefden. In die eerste turbulente jaren is het heel normaal dat er geen plaats is voor seksuele intimiteit. Doe wat je denkt dat goed is, overdrijf niet en neem je tijd.

Tip 3: Overreageer niet

Laat je niet leiden door de verhalen en verwachtingen van anderen. Het is ook niet te wijten aan de verwachtingen van je eigen partner. En zelfs als je denkt dat je na zes weken het hele pakket van seks met penetratie moet ‘aanbieden’, denk dan niet dat het zo moet zijn. Leun in jezelf en voel of je er klaar voor bent. Vraag jezelf dan af. ‘Waar ben je klaar voor? Je hoeft het niet meteen te laten bezinken. Misschien is het genoeg om alleen maar als geliefden tegen elkaar aan te kruipen. Ga naakt bij elkaar liggen. Om elkaar te strelen. Of elkaar oraal plezieren. Langzaam, stap voor stap. En laten we eens kijken hoe jij en je partner het ervaren, stap voor stap.

Tip 4: Stel uw verwachtingen bij

Misschien kun je niet wachten om seks te hebben “zoals je gewend was” na de bevalling. In dat geval kan het goed zijn om van tevoren te weten dat seks misschien een beetje anders voelt dan je gewend bent. Als u bijvoorbeeld hechtingen heeft, kan uw littekenweefsel een tijdje pijnlijk of gevoelloos aanvoelen. Maar borstvoeding kan ook invloed hebben op hoe je seks ervaart. Je hormoonhuishouding kan het moeilijker maken om opgewonden en nat te worden. Je hoeft je er niet door te laten tegenhouden, zeker niet als je nog lang borstvoeding wilt geven. Indien nodig, kunt u een beetje glijmiddel gebruiken. Maar mijn advies is: gebruik glijmiddel alleen als aanvulling als je al opgewonden bent en geen seks kunt hebben ondanks je gebrek aan opwinding. Dat komt omdat glijmiddel alleen maar smeert, terwijl echte opwinding andere lichamelijke processen met zich meebrengt die nodig zijn voor plezierige en pijnloze seks.

Naast de seks zelf, kan het post-partum orgasme ook een tijdje anders aanvoelen. Sommige vrouwen ervaren een orgasme als intenser of minder intens. Maar komen kan in het begin ook een beetje pijn doen. Tijdens het orgasme trekt de baarmoeder samen en kan nog enige tijd na de geboorte gevoelig blijven. Dit is niets om je zorgen over te maken. Heeft u aanhoudende pijn die niet weggaat of steeds terugkomt? Hou het dan in de gaten. Het kan zijn dat de pijn die je voelt te wijten is aan een placenta, een ontstoken steek of een stukje placenta dat in de baarmoeder is achtergebleven. Heb je nog steeds pijn? In geval van twijfel, raadpleeg uw arts.

Tip 5: Praat er met je partner over

Weinig stellen praten met elkaar over seks na de bevalling. Het kan echter heel fijn en nuttig zijn om te praten over wat u verwacht, waar u onzeker over bent en hoe de ander u kan helpen. Zijn er zes weken voorbij en hebt u het gevoel dat uw partner opnieuw seks zou willen hebben? Ga dan bij jezelf na of je er klaar voor bent. En wees niet bang om eerlijk te zijn. Als je er niet klaar voor bent, wees dan eerlijk en zeg het. En wat ook heel belangrijk is: het is niet alles of niets. Je kunt iets zeggen als: “Ik zou wel weer intiem met je willen zijn, maar ik weet niet hoe ver ik wil gaan. Of zoiets als: “Ik wil het graag nog eens proberen, maar als het niet bevalt, wil ik dat we ermee stoppen.” Op die manier voorkom je dat je alleen in je eigen hoofd zit, maar maak je de ander deelgenoot van je proces, en wordt het iets wat je samen opnieuw kunt verkennen.

Tip 6: Neem de tijd, maar verwaarloos je “seksuele zelf” niet

Als het gaat om seks na de bevalling, is het een goed idee om de tijd te nemen tot je er klaar voor bent. Maar hier zit een valkuil: namelijk dat je onder het mom van “de tijd nemen” je eigen seksuele verlangens en ervaringen volledig wegduwt, verbergt of negeert. Er zijn veel redenen waarom u in eerste instantie kunt aarzelen om weer seks te hebben. Misschien ben je bang voor pijn. Misschien ben je onzeker over je lichaam. Misschien is je nieuwe leven te zwaar voor je. Dit is volkomen begrijpelijk. In zo’n geval raad ik u echter aan uw gevoelens met uw partner te bespreken en het – op uw eigen voorwaarden – opnieuw te proberen. Hoe langer u wacht voordat u weer de eerste stap zet, hoe hoger de drempel kan worden. En dat is iets om voor uit te kijken. Want plezier en seksuele intimiteit zijn niet alleen belangrijk voor je relatie met je partner, maar ook voor je verbinding met jezelf, je eigen lichaam en wat ik in mijn praktijk je seksuele zelf noem.

Mijn advies: hoe druk of moe je het ook hebt, of hoeveel aandacht je baby ook vraagt, bagatelliseer je eigen seksualiteit niet. Je verdient het om intimiteit te ervaren, om plezier te hebben en om te genieten van je lichaam en dat van je partner. Probeer bijvoorbeeld weer eens je sexy lingerie uit de kast te halen. Zie seks niet als een plicht, maar als een plezier. Aangename en heerlijke seks is als een geschenk dat je aan jezelf en aan elkaar kunt geven. Dus ja, het kost misschien wat meer moeite en energie om intieme momenten in te passen in je drukke leven met je baby, maar het is de moeite waard om het van tijd tot tijd te proberen. Geniet van de kleine momenten wanneer je kunt. En als je niet altijd de liefde kunt bedrijven, geniet dan van de dingen die je wel kunt. Zelfs al is het maar een kus. Een knuffel. Een moment dat jullie samen op de bank liggen. En als de opwinding het overneemt en je verder wilt gaan: durf er dan aan toe te geven. Seks is een moment waarop je alles kunt loslaten en van jezelf kunt genieten. En geloof me, je verdient het, zelfs als je een baby hebt gehad.